Một số bệnh ở vú phụ nữ
Bài 1: Nhũ ung, vú bị sưng cảy phát nóng, rét, đau
– Cách 1: Dây hoa lý 150-200g cắt nhỏ rang vàng, nước 3 bát sắc còn 1 bát uống sau khi ăn 1 giờ.
– Cách 2:
* Công thức:
Kim ngân hoa 60g | Bồ công anh 40g | Hạ khô thảo 20g | Liên kiều 40g |
Thảo tiết 20g |
* Cách chế và sử dụng: Cho vào siêu đổ 3 bát nước sắc kỹ còn 1 bát rót ra để gần nguội uống, ngày uống 3 lần trước hoặc sau ăn 1 giờ. Trừng hợp nhọt mưng mủ thì gia gai bồ kết 16g cùng sắc uống. Nếu bệnh nhân có sốt thì cho uống nguội.
Bài 2: Nhũ ung
* Công thức:
Cây cối xay 20g | Bồ công anh 20g | Kim ngân hoa 20g | Răng cưa chó đẻ 20g |
* cách chế và sử dụng: Các vị thuốc trên đều sao vàng đổ 3 bát nước sắc còn 1 bát uống 1 lần, ngày uống 2-3 lần. Đồng thời dùng cây cối xay, kim ngân, bồ công anh, răng cưa chó đẻ đâm nhỏ trộn với rượu đồ ngoài. Nếu chung quanh vú ngứa, chân vú đỏ sưng thì dùng một nắm bèo ván đâm nhỏ trộn với nước tiểu xào nóng đặt xung quanh băng lại. Nếu có nóng thì khi đặt khi cất.
Bài 3: Nhọt đầu vú
* Công thức:
Đọt cây dứa ngô cắt tận gốc 200g
* Cách chế và sử dụng: Thái cho mỏng giã nhỏ, dùng một ít nước đun sôi để nguội đổ vào quấy cho mạnh rồi vắt bỏ bã lấy chừng 1/2 bát nước hòa thêm đường uống. Nếu không có đường hòa thêm một ít mật mía mà uống vài lần là khỏi.

Bài 4: Đau vú, nhọt vú, tắc tia sữa.
* Công thức:
Kim ngân 60g | Trữ ma căn 40g | Răng cưa chó đẻ 40g | Bồ công anh 80g |
* Cách chế và sử dụng: Bồ công anh tươi hay khô đều không sao, trữ ma căn tươi thái lát rửa sạch sao vàng, Kim ngân lá và dây đều phơi khô, cả 4 vị cho vào siêu đổ 3 bát nước sắc kỹ còn 1 bát chia 2 lần uống, ngày uống 3 lần.
Bài 5: Vú sưng đỏ, phát sốt
* Công thức:
Bồ công anh 40g | Rễ cây chua me 40g | Thiên hoa phấn 20g | Hà thủ ô trắng 20g |
* Cách chế và sử dụng: Các vị bồ công anh, rễ chua me, hà thủ ô trắng lấy mỗi vị 5-10g tươi giã nhuyễn đắp vào vú sưng đỏ băng lại, còn tất cả các vị thuốc trên hợp thang cho vào siêu đổ 2 bát nước sắc kỹ lấy 1 bát chia 2 lần uống trong ngày.
Bài 6: Nhọt vú.
* Công thức:
Lá cối xay 1 nắm | Lá bồ công anh 1 nắm | Lá bông vang 1 nắm |
Bạch chỉ 9 lát | Thanh bì 9 vỏ | Vảy trút 3 vảy |
Lá cây tai lợn 1 nắm |
* Cách chế và sử dụng: Thanh bì bỏ ruột, lá cây tai lơn rang vàng hạ thổ, Vảy trút nướng vàng chẻ nhỏ, cùng các vị thuốc hợp thang đổ 3 bát nước sắc kỹ lấy 1 bát chia 2 lần uống, ngày uống 3 lần, uống liền vài thang.
Bài 7: Nhọt vú
* Công thức:
Cỏ chân vịt 30g | Cỏ cây xước 20g | Thanh bì 20g (bỏ ruột) |
Giây câu đằng 20g | Gừng 3 lát |
* Cách chế và sử dụng: Cho vào siêu đổ 2 bát nước sắc lấy 1 bát uống 1 lần, ngày uống 2 lần.
Bài 8: Vú nổi cục sưng đau
* Công thức:
Kim ngân hoa 30g | Bồ công anh 30g | Lá sà sàng 30g |
* Cách chế và sử dụng: Tất cả đều tươi, giã nhỏ cho thêm 1 bát nước sắc lấy nửa bát uống 1 lần, ngày uống 2 lần, còn bã đắp vào chỗ vú sưng đau.
Bài 9: Sưng vú
* Công thức:
Rễ trám trâu 80g (rang vàng) | Bồ công anh 40g | Kim ngân hoa 40g |
* Cách chế và sử dụng: Tất cả cho vào siêu đổ 1 lít nước sắc còn 300ml chia 2 lần uống, ngày uống 2-3 lần. Ngoài lấy lá bồ công anh tươi giã nát hoặc lấy hạt gấc mài với dầu khuynh diệp tẩm bông rịt vào chỗ đau băng lại.
Bài 10: Nhọt vú
* Công thức:
Bồ công anh 30g | Rễ bươm bướm 8g (sao vàng) | Thanh bì 12g (bỏ ruột) |
* Cách chế và sử dụng: Cho thuốc vào siêu đổ 2 bát nước lấy 1 bát, mỗi lần uống 1/2 bát ngày 2 lần, uống lần đầu cho thêm 1 chén to rượu, uống say cho nằm ngủ, uống lần 2 thì giảm rượu uống vài thang là khỏi.
Bài 11: Loét núm vú
* Công thức:
Kim ngân hoa 12g | Xích thược 12g | Thương nhị từ 12g | Liên diệp 12g |
Thổ phục linh 12g | Ngửu bàng tứ 12g | Sinh hoàng kỳ 16g | Trùng thối 8g |
Quy vĩ 12g | Huyền sâm 12g | Xuyên sơn giáp 12g | Bồ công anh 12g |
Bạch chỉ 12g |
* Cách chế và sử dụng: Tất cả các vị thuốc cho vào siêu đổ nước vừa đủ sắc kỹ còn 1/3 cho bệnh nhân uống ngày 2 lần trước bữa ăn. Kiêng kỵ các chất cay nóng, kích thích.
Bài 12: Đau vú sau sinh do can khí uất nghịch.
* Công thức:
Bồ công anh 40g
Lá quýt hội 40g
* Cách chế và liều dùng:
Cho 2 thứ vào siêu đổ nước vừa đủ sắc còn 1/3 cho bệnh nhân uống ngày 2 lần, mỗi lần 1/2 bát uống trước bữa ăn. Bã dặt vào chỗ đau.